Dưới sự dẫn dắt của Guus Hiddink và hệ thống 3-6-1, đội tuyển Úc đã có một màn trình diễn ngoạn mục tại World Cup. Họ đã lập nên một kỷ lục chưa từng có khi góp mặt tại giải đấu sau 32 năm vắng bóng. Vậy, sơ đồ chiến thuật 3-6-1 có gì đặc biệt? Hãy cùng khám phá đội hình táo bạo này do Guus Hiddink thiết kế.
Sơ đồ chiến thuật 3-6-1 là gì?
Sơ đồ 3-6-1 rất phổ biến trong bóng đá. Nó bao gồm ba trung vệ, bốn tiền vệ ở giữa sân và một tiền vệ phòng ngự. Trên hàng công, chỉ có một trung phong và một tiền đạo.
Với sáu cầu thủ ở hàng tiền vệ, đội hình này ưu tiên kiểm soát bóng và chiếm lĩnh khu vực giữa sân. Hơn nữa, sự hiện diện của hai cầu thủ chạy cánh góp phần làm phong phú thêm lối chơi tấn công.
Hơn nữa, hàng tiền vệ có thể được chia thành hai tuyến riêng biệt. Mỗi tuyến sẽ bao gồm ba cầu thủ, tạo thành một hàng phòng ngự ở xa. Tuy nhiên, cấu hình này sẽ phụ thuộc vào đội hình được huấn luyện viên triển khai cho mỗi trận đấu.

Đội hình này ưu tiên kiểm soát bóng, đặc biệt là ở hàng tiền vệ nhờ số lượng cầu thủ đông đảo. Điều này cho phép huấn luyện viên dễ dàng áp đặt lối chơi của mình. Ngay cả một số đội nhỏ cũng sử dụng sơ đồ này khi đối đầu với các đội lớn hơn, vì hàng tiền vệ sáu người có thể lùi về hỗ trợ phòng ngự.
Mục tiêu chiến thuật của sơ đồ 3-6-1
Mục tiêu chính của sơ đồ chiến thuật 3-6-1 là kiểm soát hoàn toàn khu trung tuyến – khu vực quan trọng nhất trong bóng đá. Khi có đến 6 cầu thủ ở tuyến giữa, đội hình này cho phép:
- Giữ bóng lâu hơn và kiểm soát nhịp độ trận đấu.
- Tổ chức pressing tầm cao hiệu quả, ngăn đối thủ phát triển bóng.
- Tạo nhiều lựa chọn chuyền bóng, khiến đối phương khó phán đoán hướng tấn công.
Theo thông tin từ lương sơn tv chia sẻ: Trong thế trận phòng ngự, đội hình dễ dàng biến đổi thành 5-4-1, giúp đảm bảo sự chắc chắn trước khung thành. Trong tấn công, khi hai tiền vệ cánh dâng cao, nó lại trở thành 3-4-3, tạo áp lực lớn ở hai hành lang biên.
Chính vì vậy, 3-6-1 là sơ đồ đa năng, phù hợp với các đội bóng ưa thích kiểm soát bóng và di chuyển linh hoạt thay vì phụ thuộc vào thể hình hay tốc độ.
Cách sử dụng tốt nhất sơ đồ chiến thuật 3-6-1
Tùy thuộc vào từng huấn luyện viên và mục tiêu cụ thể của họ, sáu vị trí này sẽ được phân bổ một cách cân bằng. Điểm chung giữa sáu cầu thủ này là sự đa năng: họ có thể chơi ở nhiều vị trí khác nhau và góp phần vào hiệu quả của hệ thống chiến thuật.
Cụ thể, với việc áp dụng sơ đồ chiến thuật 3-6-1 , ba cầu thủ (tiền vệ phòng ngự, tiền vệ trung tâm và tiền vệ tấn công) sẽ tạo thành hình thoi ở hàng tiền vệ. Tiền vệ tấn công sẽ là cầu thủ cao nhất, trong khi hai tiền vệ trung tâm sẽ chơi ở vị trí hỗ trợ, và tiền vệ phòng ngự sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ phòng ngự. Hai cầu thủ chạy cánh (trái và phải) sẽ chiếm lĩnh các vị trí rộng, di chuyển dọc theo đường biên và chỉ xâm nhập vào hàng tiền vệ khi cần thiết.
Ở hàng phòng ngự, ba cầu thủ (CB, LCB và RCB) sẽ được bố trí tương tự như trong các hàng phòng ngự ba người khác. Không có hậu vệ cánh, chỉ có hai cầu thủ chạy cánh, trong khi trung vệ sẽ đảm nhiệm vai trò trung tâm trong hàng phòng ngự.
Nhìn chung, đội hình này hoạt động khá đơn giản với một tiền đạo duy nhất. Lối chơi tấn công phụ thuộc vào tiền vệ trung tâm, tiền vệ tấn công và hai cầu thủ chạy cánh. Các lựa chọn tấn công cũng rất đa dạng: tạt bóng, sút xa, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra.
Tuy nhiên, đội hình có 3 hậu vệ thường đòi hỏi sức bền và sự phối hợp tốt từ các tiền vệ để duy trì sức ép lên đối thủ.

Điểm mạnh của việc sử dụng chiến thuật 3-6-1
Không giống như đội hình 4-6-0 , đội hình 3-6-1 luôn tạo ra những đường chuyền tam giác hiệu quả cao trên sân. Điều này cũng có nghĩa là việc luân chuyển bóng chủ yếu được đảm nhiệm bởi sáu tiền vệ. Dù tấn công từ trung lộ hay cánh, hệ thống này cho phép hàng phòng ngự đối phương được kéo giãn và tạo khoảng trống cho các pha tấn công.
Sơ đồ 3-6-1 này cung cấp nhiều lựa chọn tấn công, nhưng bóng thường luân chuyển rất nhanh từ hàng tiền vệ. Theo chiều dọc, bóng sẽ được đẩy lên phía trước tối đa trong các pha phản công của đội chủ nhà. Trong trường hợp này, các cầu thủ chạy cánh cũng sẽ dâng cao để hỗ trợ tấn công.
Nhược điểm của việc sử dụng sơ đồ chiến thuật 3-6-1
Theo chuyên gia tại luong son tv chia sẻ: Để hệ thống 3-6-1 hoạt động hiệu quả, mọi vị trí trên sân đều phải đạt chất lượng cao. Các cầu thủ phải có thể lực tốt và sức bền để duy trì phong độ trong suốt trận đấu. Hơn nữa, các tiền đạo và tiền vệ tấn công phải lùi sâu để nhận bóng và duy trì sự năng động.
Việc sử dụng đội hình 3-6-1 không chỉ nhằm mục đích kiểm soát trận đấu mà còn đòi hỏi hàng tiền vệ phải hoạt động với cường độ cao để gây sức ép lên hàng tiền vệ và hàng phòng ngự của đối phương.
Những đội bóng từng sử dụng sơ đồ 3-6-1
Gus Hiddink – ĐT Hàn Quốc World Cup 2002
HLV Hiddink chính là người đưa sơ đồ chiến thuật 3-6-1 lên tầm cao thế giới khi cùng Hàn Quốc vào đến bán kết World Cup 2002. Đội hình khi đó vận hành cực kỳ linh hoạt:
- Hàng thủ 3 người chắc chắn
- Tuyến giữa 6 người pressing mạnh
- Tiền đạo Ahn Jung-hwan và Seol Ki-hyeon thường xuyên đổi chỗ tạo đột biến
Nhờ khả năng di chuyển nhịp nhàng, Hàn Quốc đã khiến những “ông lớn” như Ý và Tây Ban Nha phải khổ sở.
Pep Guardiola – Man City (giai đoạn 2022–2024)
Dù không công khai gọi đó là 3-6-1, nhưng Pep Guardiola đã áp dụng một biến thể tương tự khi đẩy John Stones từ hậu vệ lên tiền vệ, giúp Man City kiểm soát trung tuyến tuyệt đối.
Khi cầm bóng, đội hình của Pep chuyển thành 3-2-4-1, gần giống 3-6-1 – trong đó có tới 6 cầu thủ tạo thành lớp giữa sân, kiểm soát hoàn toàn thế trận.
ĐT Nhật Bản – Asian Cup 2019
HLV Hajime Moriyasu sử dụng cấu trúc 3-6-1 nhằm tối đa hóa khả năng cầm bóng và pressing. Nhờ đó, Nhật Bản thường xuyên kiểm soát trên 65% thời lượng bóng dù gặp các đối thủ mạnh như Iran hay Hàn Quốc.
Trên đây là tất cả thông tin về sơ đồ chiến thuật 3-6-1. Rõ ràng, sơ đồ này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cầu thủ và mỗi cặp đôi phải được lựa chọn kỹ lưỡng. Chúng tôi hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sơ đồ chiến thuật 3-6-1. Đừng quên theo dõi chúng tôi để xem trực tiếp các trận đấu bóng đá.

