Mỗi khi tiếng còi mãn cuộc của trận chung kết giải vô địch bóng đá châu Âu vang lên, hình ảnh đội trưởng của nhà vô địch nâng cao chiếc cúp bạc lấp lánh luôn là khoảnh khắc đi vào lịch sử. Tuy nhiên, đã bao giờ bạn tự hỏi cup Euro làm bằng gì? Tại sao nó lại có sức hút mãnh liệt và giá trị biểu tượng lớn lao đến thế? Không chỉ đơn thuần là một vật phẩm trao giải, chiếc cúp Henri Delaunay là một kiệt tác kim hoàn chứa đựng những câu chuyện thú vị về lịch sử và kỹ nghệ chế tác đỉnh cao. Hãy cùng đi sâu vào thế giới của những nghệ nhân để giải mã cấu tạo, kích thước và những sự thật choáng ngợp đằng sau vật báu này.
Giải đáp thắc mắc: Cup Euro làm bằng gì?
Theo những thông số kỹ thuật được Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) công bố rộng rãi, chiếc cúp Euro hiện tại được chế tác hoàn toàn từ bạc sterling (hay còn gọi là bạc 925). Đây là một hợp kim của bạc chứa 92.5% trọng lượng là bạc nguyên chất và 7.5% trọng lượng là các kim loại khác, thường là đồng, để gia tăng độ cứng và độ bền cho vật phẩm.
Theo tin tức từ cakhiatv.uk.com, việc sử dụng bạc sterling thay vì vàng ròng như cúp World Cup mang lại cho cúp Euro một vẻ ngoài thanh lịch, sang trọng với sắc trắng sáng đặc trưng. Phiên bản hiện đại của chiếc cúp có chiều cao 60cm và trọng lượng nặng 8kg. So với các vật phẩm thể thao khác, cúp Euro có kích thước khá đồ sộ, đòi hỏi cầu thủ phải dùng cả hai tay để nâng cao trong niềm kiêu hãnh.
Thiết kế của cúp mô phỏng một chiếc bình cổ Hy Lạp với hai quai cầm cong nhẹ nhàng, thân cúp thuôn dài và phần chân đế vững chãi. Điểm nhấn đặc biệt nằm ở các chi tiết chạm khắc: mặt trước là biểu tượng của giải đấu cùng dòng chữ “Coupe Henri Delaunay”, trong khi mặt sau là nơi lưu giữ lịch sử với tên của các quốc gia đã từng bước lên đỉnh vinh quang. Giá trị nguyên liệu của chiếc cúp ước tính khoảng 15.000 Euro, nhưng giá trị tinh thần và lịch sử của nó thì không thể đong đếm bằng tiền.
Hành trình tiến hóa của các phiên bản cúp Euro
Lịch sử của cúp Euro không chỉ gắn liền với những trận cầu rực lửa mà còn là sự thay đổi về tư duy thẩm mỹ qua các thời kỳ. Từ khi giải đấu bắt đầu vào năm 1960, đã có hai phiên bản cúp chính thức được sử dụng.
Giai đoạn 1960 – 2004: Thuở sơ khai của chiếc cúp nguyên bản
Chiếc cúp đầu tiên được đặt tên theo Henri Delaunay – người có công lớn nhất trong việc khai sinh ra giải vô địch châu Âu. Nó được chế tác bởi công ty kim hoàn Arthus-Bertrand tại Paris. Ở phiên bản này, cúp có kích thước khiêm tốn hơn với chiều cao chỉ 42cm và nặng khoảng 6kg.
Một chi tiết thú vị mà ít người chú ý ở phiên bản cũ là hình ảnh một cậu bé tung hứng bóng được chạm khắc tinh tế ở mặt sau. Ngoài ra, phần đế của cúp được làm bằng đá cẩm thạch đen sang trọng – nơi khắc tên các đội vô địch. Dù mang đậm tính nghệ thuật cổ điển, nhưng kích thước nhỏ của nó đôi khi bị coi là chưa tương xứng với tầm vóc ngày càng lớn mạnh của bóng đá lục địa già.
Giai đoạn 2008 – nay: Sự ra đời của phiên bản “Đại cúp”
Trước thềm Euro 2008, UEFA quyết định thực hiện một cuộc cách mạng cho biểu tượng của mình. Công ty bạc Asprey London danh tiếng đã được chọn để thực hiện nhiệm vụ này. Vẫn giữ tinh thần của bản gốc nhưng chiếc cúp mới đã được “phóng đại” lên đáng kể.
Cụ thể, cúp mới cao hơn bản cũ 18cm và nặng hơn 2kg. Thay đổi lớn nhất nằm ở phần đế: bệ đá cẩm thạch đã bị loại bỏ hoàn toàn, thay vào đó là phần đế bạc nguyên khối gắn liền với thân cúp. Tên các đội vô địch giờ đây được khắc trực tiếp lên mặt bạc phía sau. Việc loại bỏ đá cẩm thạch giúp chiếc cúp trở nên thanh thoát hơn và phản chiếu ánh sáng tốt hơn dưới ánh đèn sân vận động.
Quy trình chế tác cúp Euro: Đỉnh cao của nghệ thuật kim hoàn
Để tạo ra một vật phẩm có độ bóng loáng hoàn hảo và độ bền trường tồn, các nghệ nhân phải trải qua một quy trình sản xuất vô cùng nghiêm ngặt, kết hợp giữa công nghệ máy móc và bàn tay tài hoa của con người.
Lựa chọn và kiểm định chất liệu bạc
Mọi quy trình đều bắt đầu từ việc lựa chọn các lá bạc sterling chất lượng cao nhất. Bạc phải được kiểm định độ tinh khiết kỹ lưỡng trước khi nung chảy. Lý do bạc sterling được chọn là bởi nó có khả năng chống oxy hóa tốt hơn bạc nguyên chất 100% (vốn quá mềm), đảm bảo rằng cúp vẫn giữ được độ sáng sau hàng chục năm trưng bày.
Kỹ thuật tạo hình và đúc khuôn
Các nghệ nhân sử dụng kỹ thuật đúc áp lực để định hình các phần chính của cúp. Sau đó, các bộ phận như quai cầm, thân và đế được hàn lại với nhau bằng kỹ thuật hàn bạc chuyên dụng, sao cho các mối nối hoàn toàn biến mất, tạo cảm giác như cúp được đúc ra từ một khối bạc duy nhất.
Chạm khắc thủ công siêu tinh xảo
Theo như những người quan tâm bóng đá trực tiếp được biết, đây là công đoạn đòi hỏi sự tập trung cao độ. Từng nét chữ, logo UEFA và các họa tiết trang trí được khắc bằng tay hoặc bằng máy laser công nghệ cao. Sai lệch chỉ 1 milimet cũng có thể khiến toàn bộ quá trình phải bắt đầu lại từ đầu. Sự tỉ mỉ này đảm bảo rằng mỗi chiếc cúp trao tay nhà vô địch là một sản phẩm độc bản hoàn hảo.
Hoàn thiện và đánh bóng gương
Cuối cùng, cúp trải qua quá trình đánh bóng nhiều lớp để đạt được độ bóng gương (mirror finish). Khi nhìn vào cúp, bạn có thể thấy rõ sự phản chiếu của vạn vật xung quanh. Sau đó, nó được phủ một lớp bảo vệ đặc biệt để ngăn chặn sự xỉn màu do tác động của độ ẩm và mồ hôi từ tay cầu thủ.
Những sự thật thú vị có thể bạn chưa biết về cúp Euro
Bên cạnh câu hỏi cup Euro làm bằng gì, vẫn còn những sự thật “bên lề” khiến nhiều người hâm mộ bất ngờ về số phận của chiếc cúp bạc này:
- Cúp chính chủ và bản sao: Chiếc cúp bạc sterling thật 100% do UEFA nắm giữ và chỉ xuất hiện trong đêm chung kết. Đội vô địch sau đó sẽ được trao một bản sao có kích thước tương đương nhưng thường chỉ là mạ bạc để mang về phòng truyền thống của quốc gia mình.
- Quy tắc sở hữu vĩnh viễn: Khác với một số giải đấu khác, không có đội bóng nào được giữ vĩnh viễn chiếc cúp nguyên bản, dù họ có vô địch bao nhiêu lần đi chăng nữa. Chiếc cúp Henri Delaunay thật luôn quay trở về trụ sở của UEFA tại Nyon, Thụy Sĩ.
- Hồ sơ an ninh tuyệt đối: Cup Euro chưa bao giờ bị đánh cắp trong suốt lịch sử. Nó luôn được vận chuyển trong những chiếc rương bảo mật đặc biệt và có đội ngũ an ninh hộ tống 24/7 khi di chuyển qua các thành phố đăng cai.
- Kỷ lục của Tây Ban Nha: Với chức vô địch vào năm 2024, Tây Ban Nha đã chính thức trở thành “nhà sưu tập cúp Euro” vĩ đại nhất lịch sử với 4 lần lên ngôi, vượt qua cả đội tuyển Đức.
Tầm quan trọng của biểu tượng trong bóng đá hiện đại
Việc đầu tư kỹ lưỡng vào chất liệu và thiết kế cho chiếc cúp Euro không chỉ nhằm mục đích tôn vinh đội chiến thắng. Nó còn đại diện cho khát vọng vươn tới sự hoàn mỹ của bóng đá châu Âu. Mỗi khi nhìn vào chiếc cúp bạc, các cầu thủ trẻ thấy được giấc mơ, các cổ động viên thấy được niềm tự hào dân tộc.
Cúp Euro làm bằng gì không còn là một câu hỏi về vật lý, mà nó là câu hỏi về giá trị. Sức nặng 8kg của bạc sterling chính là sức nặng của mồ hôi, nước mắt và nỗ lực phi thường của hàng trăm cầu thủ qua mỗi mùa giải. Đó là lý do tại sao, dù trải qua bao nhiêu năm, sức nóng của giải đấu này chưa bao giờ hạ nhiệt.
Vậy là bài viết đã giải đáp cup Euro làm bằng gì? Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn toàn diện và thú vị nhất về chiếc cup Euro danh giá.
