FIFA, hay Liên đoàn bóng đá quốc tế, là tổ chức quyền lực nhất trong thế giới bóng đá, quản lý các cuộc thi, quảng bá trò chơi và kết nối hàng tỷ người hâm mộ. Bài viết sẽ giải đáp từ FIFA là gì đến vai trò của nó trong việc định hình bóng đá toàn cầu cùng lịch sử, chức năng, cuộc thi và những tranh cãi xung quanh FIFA.
Khái niệm FIFA là gì?
Theo Fun88, FIFA (Fédération Internationale de Football Association) là cơ quan quản lý quốc tế về bóng đá, futsal, bóng đá bãi biển và thể thao điện tử liên quan đến bóng đá trên toàn thế giới. Được thành lập vào năm 1904 tại Paris, Pháp, FIFA hiện có trụ sở chính tại Zürich, Thụy Sĩ, với 211 quốc gia và vùng lãnh thổ thành viên, vượt qua số lượng thành viên của Liên hợp quốc. FIFA đóng vai trò trung tâm trong việc tổ chức các giải đấu lớn như World Cup và thúc đẩy sự phát triển của bóng đá trên toàn thế giới.
Lịch sử hình thành và phát triển FIFA
FIFA ra đời từ nhu cầu quản lý các trận đấu quốc tế giữa các nước châu Âu. Năm 1902, ý tưởng thành lập một tổ chức bóng đá quốc tế được Anton Wilhelm Hirschman (Hà Lan) và Robert Guerin (Pháp) đề xuất. Ngày 21 tháng 5 năm 1904, FIFA chính thức được thành lập với 8 thành viên sáng lập: Bỉ, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Thụy Sĩ. Trận đấu quốc tế đầu tiên được công nhận là cuộc đụng độ giữa Pháp và Bỉ vào ngày 1 tháng 5 năm 1904.
Sau Thế chiến thứ nhất, FIFA đã mở rộng đáng kể, thu hút các thành viên từ khắp các châu lục. Dưới sự lãnh đạo của Jules Rimet (1921-1954), FIFA đã tổ chức World Cup đầu tiên vào năm 1930 tại Uruguay. Hiện nay, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Gianni Infantino (từ năm 2016), FIFA tiếp tục mở rộng ảnh hưởng của mình, đặc biệt là trong các giải đấu bóng đá nữ và trẻ.
Cơ cấu tổ chức và hoạt động của FIFA
Cách tổ chức hệ thống kiểm soát
FIFA hoạt động thông qua một hệ thống quản lý phức tạp, bao gồm Đại hội FIFA, Hội đồng FIFA và các ủy ban chuyên gia. Đại hội FIFA, có sự tham dự của đại diện từ tất cả 211 hiệp hội thành viên, là cơ quan quản lý cuối cùng, quyết định các chính sách quan trọng và bầu chủ tịch. Hội đồng FIFA gồm 37 thành viên chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động hàng ngày và đưa ra các quyết định chiến lược.
Vai trò của Chủ tịch FIFA
Chủ tịch FIFA là đại diện cấp cao nhất, chịu trách nhiệm về định hướng chiến lược và quan hệ công chúng. Chủ tịch hiện tại, Gianni Infantino, đã thúc đẩy các cải cách như mở rộng World Cup 2026 lên 48 đội và ra mắt nền tảng phát trực tuyến FIFA+. Các chủ tịch đáng chú ý trong lịch sử bao gồm Jules Rimet, người đặt nền móng cho World Cup, và Sepp Blatter, người đã dẫn dắt FIFA vượt qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ nhưng cũng đầy tranh cãi.
Thành viên và nguyên tắc hoạt động
Tin tức từ Fun 88 cho biết, FIFA có 211 hiệp hội thành viên, bao gồm các quốc gia độc lập và các thực thể phi chủ quyền như Palestine, Hồng Kông và Đài Loan. Mỗi liên đoàn thuộc về một trong sáu liên đoàn châu lục: AFC, UEFA, CONCACAF, CONMEBOL, CAF và OFC. Các nguyên tắc của FIFA dựa trên sự công bằng, minh bạch và thúc đẩy bóng đá toàn cầu, mặc dù tổ chức này đã bị chỉ trích vì các vấn đề quản trị.
Chức năng của FIFA trong bóng đá
Tổ chức các giải đấu lớn
FIFA chịu trách nhiệm tổ chức các giải đấu quốc tế như FIFA World Cup, FIFA Women’s World Cup, FIFA Club World Cup và các giải đấu dành cho thanh thiếu niên như U-20 và U-17 World Cup. Các giải đấu này không chỉ tạo ra doanh thu khổng lồ mà còn thúc đẩy sự đoàn kết và cạnh tranh giữa các quốc gia.
Công bố thể lệ cuộc thi
Mặc dù FIFA không trực tiếp viết luật chơi (IFAB xử lý luật đó), nhưng họ giám sát việc thực hiện luật trong các cuộc thi. FIFA cũng đang làm việc với IFAB để thử nghiệm và thực hiện các thay đổi, chẳng hạn như luật thay người thứ năm trong đại dịch COVID-19.
Quản lý và phát triển bóng đá toàn cầu
FIFA quản lý các hiệp hội thành viên, đặt ra các quy tắc và giải quyết các hành vi vi phạm. FIFA cũng đầu tư vào các chương trình phát triển bóng đá ở các khu vực kém phát triển, đặc biệt là bóng đá nữ và bóng đá trẻ, thông qua các khoản tài trợ và học bổng.
Các giải đấu tiêu biểu do FIFA tổ chức
FIFA tổ chức nhiều giải đấu danh giá, thu hút hàng tỷ người xem trên toàn thế giới. Sau đây là danh sách các giải đấu đáng chú ý:
- FIFA World Cup : Giải vô địch bóng đá nam thế giới, được tổ chức 4 năm một lần, bắt đầu từ năm 1930.
- Giải vô địch bóng đá nữ thế giới : Giải vô địch bóng đá nữ, ra mắt năm 1991, ngày càng được nhiều người ưa chuộng.
- FIFA Club World Cup : Giải đấu dành cho các câu lạc bộ vô địch từ các liên đoàn châu lục.
- Giải vô địch bóng đá thế giới FIFA dành cho lứa tuổi dưới 20 và dưới 17 : Giải đấu dành cho các đội trẻ.
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới FIFA : Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới.
- Giải bóng đá bãi biển thế giới : Giải bóng đá bãi biển thế giới.
Công nghệ và sự đổi mới mà FIFA sử dụng
FIFA tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ vào bóng đá, cải thiện tính công bằng và trải nghiệm của khán giả:
- Công nghệ VAR (Video Assistant Referee) : Được thử nghiệm từ năm 2016 và chính thức áp dụng tại World Cup 2018, giúp trọng tài đưa ra quyết định chính xác hơn.
- Công nghệ vạch cầu môn : Được sử dụng kể từ World Cup 2014 để xác định bóng đã qua vạch cầu môn hay chưa.
- FIFA+ : Ra mắt nền tảng phát trực tuyến vào năm 2022, cung cấp 40.000 trận đấu mỗi năm, bao gồm bóng đá nữ và giải trẻ.
- Công nghệ phát hiện việt vị bán tự động (SAOT) : Được áp dụng tại World Cup 2022, sử dụng các cảm biến trong bóng và camera để phát hiện lỗi việt vị một cách nhanh chóng.
FIFA và ảnh hưởng toàn cầu
FIFA có ảnh hưởng rất lớn, không chỉ trong thể thao mà còn trong văn hóa và kinh tế. World Cup là sự kiện thể thao được xem nhiều nhất trên thế giới, với hàng tỷ người xem mỗi lần. FIFA cũng đóng vai trò thúc đẩy bình đẳng giới thông qua bóng đá nữ và đoàn kết các quốc gia thông qua các cuộc thi đấu quốc tế. Doanh thu của FIFA, chủ yếu từ bản quyền truyền hình và tài trợ, là hơn 1,3 tỷ đô la vào năm 2013, với dự trữ tiền mặt là hơn 1,4 tỷ đô la.
FIFA là gì? Đây là tổ chức không thể thiếu trong việc phát triển và quản lý bóng đá toàn cầu, từ việc tổ chức World Cup đến thúc đẩy bóng đá nữ. Mặc dù có những tranh cãi, nhưng sức ảnh hưởng của FIFA là không thể phủ nhận. Để biết thêm chi tiết, hãy truy cập Sân vận động bóng đá Minh Đức.
